1 op 5 leraren gepest op school
 

1 op de 5 leraren gepest op school
Bron: Lerarendirect van 15 februari 2011

18 procent van de leraren wordt gepest op school. In het onderwijs wordt bovendien 13 procent van de werknemers geconfronteerd met lichamelijk geweld. 2 procent krijgt te maken met ongewenst seksueel gedrag. Dat blijkt uit een studie van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV). De cijfers voor lichamelijk geweld en ongewenst seksueel gedrag stijgen tussen 2004 en 2010. Het pestgedrag blijft ongeveer stabiel.
Weinig leraren melden pestgedrag. Dat blijkt uit cijfers van het meldpunt Limits, aanspreekpunt voor ongewenst gedrag op school. Zij kregen vorig schooljaar 95 meldingen van leraren. Tijdens het schooljaar 2008-2009 waren dat er nog 109. Limits roept op om ongewenst gedrag op school snel te melden zodat de situatie niet escaleert. Daarvoor kan je in de eerste plaats terecht bij de vertrouwenspersoon of preventieadviseur van je school.

Reactie:
Pesterijen zijn van alle tijden (kinderen die omwille van lichamelijke kenmerken of kledij worden uitgelachen/gepest), maar het gebeurde nooit zo grootschalig als nu. (Voor alle duidelijkheid: het is niet omdat het al altijd gebeurde dat we het maar normaal moeten vinden.) Elke week hoor of lees je wel een artikel over pesterijen op de werkvloer (dit zijn dan volwassen mensen!?), maar slechts zelden worden berichten de wereld ingestuurd over leerkrachten die door hun eigen leerlingen gepest worden. Waarom? Volgens mij komt het door het feit dat je als leerkracht wordt geacht controle te hebben over je klas, want jij staat aan het roer. Toegeven dat je gepest wordt, is zo'n beetje toegeven dat je het niet in de hand hebt. Velen zien dit als een persoonlijk falen.

De cijfers liegen er niet om. Het is ondertussen 1 minuut voor 12! Wanneer hier niet serieus wordt ingegrepen, dan zal het op zeker ogenblik nog meer escaleren. Volgens mij moeten we ons eens de vraag stellen hoe het zo ver is kunnen komen. Naar mijn bescheiden mening is dit asociaal gedrag een gevolg van een maatschappij waarin alles kan en alles mag. Zo'n 50-tal jaren geleden hadden ouders thuis het heft in handen en werd de leerkracht (laat staan de directeur) niet tegengesproken. Een enkeling die toch de moed had, werd op school zonder pardon aan de deur gezet.

Ik ga ermee akkoord dat men zich in deze moderne samenleving niet als dweil moet laten gebruiken, maar weinigen kennen de grens tussen assertiviteit en agressiviteit. "Je moet je niet laten doen", "Oog om oog, tand om tand", het wordt er met de paplepel ingegeven. Kinderen mogen van jongsaf hun zegje hebben, zijn dikwijls agressief tegenover hun ouders en, aangemoedigd door de massa op school, willen ze daar ook niet het onderspit delven.

Volgens mij is er maar 1 remedie: enerzijds moeten ouders opnieuw de draad opnemen en scherper grenzen stellen, terug (meer) tijd nemen om op te voeden, anderzijds moeten we in het onderwijs een duidelijk beleid voeren en hier ook - zonder uitzondering - regels invoeren zodat leerlingen weten wat mag en niet mag. Daarnaast is het aan iedere school om - wanneer het preventief niet heeft gewerkt - sancties op te leggen (én die ook uit te voeren). Maar al te dikwijls kijkt men zaken door de vingers. Ik kan voorbeelden aanhalen van leerkrachten die door de leerlingen psychisch onder druk werden gezet omdat een van de ouders advocaat was. Uit angst voor represailles uit die hoek, volgde de leraar braafjes de wil van de leerling. Een andere leerling krijgt geen strafstudie omdat de prefect van de school de ouders kent. In een andere school: "Deze leerling mag je niet meer uit de klas zetten, want zij brengt heel de familie mee naar school om amok te maken". Nog een voorbeeld van een school waar leerkrachten worden gepest, is een school waar zelfs de directeur uitgelachen wordt en niets te vertellen heeft.

Ik pleit niet om extreme autoriteit in te voeren in de klas, want we moeten als leerkracht geen schrikbewind voeren, maar ik moet steeds terugdenken aan de wijze woorden van een gepensioneerde leerkracht, die zei: "Veel leerkrachten moeten leren het onderscheid te maken tussen een jeugdbeweging en onderwijs. Een klas is geen chirolokaal". Inderdaad, er moet een gezonde afstand zijn tussen lesgever en leerling. Voor beide partijen zijn er regels die moeten gerespecteerd worden. Het is zo'n beetje als in het verkeer. Wanneer elke automobilist de verkeersregels respecteert, zullen er praktisch geen botsingen zijn. Doen ze dit niet, dan heerst er totale chaos.