Senaat VS haalt uit naar CIA - Dienst overdreef bewijzen over aanwezigheid Iraakse wapens

van onze redactie buitenland, Trouw 10-07-2004


AMSTERDAM - Een Amerikaanse Senaatscommissie heeft zeer harde kritiek geuit op de inlichtingendienst CIA. Die heeft zich bij het verzamelen van informatie over Iraks wapenprogramma schuldig gemaakt aan 'groepsdenken' en alleen bewijs willen zien dat eventuele aanwezigheid van Iraakse wapens leek te bevestigen. De commissie ziet echter geen reden te denken dat de regering-Bush de CIA onder druk heeft gezet om Iraakse massavernietigingswapens aan te tonen.


De hoogste Democraat in de commissie, Jay Rockefeller, sprak zijn teleurstelling uit over die laatste conclusie, die alleen de steun krijgt van de Republikeinse meerderheid in de commissie. ,,Er is grote frustratie over wat er níet in het rapport staat (..) Nadat de analisten en inlichtingendiensten informatie hebben geproduceerd, hoe wordt die dan gevormd, gebruikt of misbruikt door beleidsmakers'', aldus Rockefeller. Onder druk van de Republikeinen komt pas ruim na de presidentsverkiezingen van 2 november een rapport uit over juist die vraag.

De aanwezigheid van een Iraaks programma om massavernietingswapens te produceren was het belangrijkste argument van de regering-Bush om in maart 2003 Irak binnen te vallen. Daarbij voerde ze informatie van de geheime diensten aan als ondersteuning. Massavernietigingswapens of bewijzen van een wapenprogramma in Irak zijn na de inval echter niet gevonden.

Pat Roberts, de Republikeinse voorzitter van de Senaatscommissie, zei dat de beweringen over het bezit van chemische en biologische wapens en de ontwikkeling van kernwapens door Irak vals waren en ook nauwelijks onderbouwd werden door de beschikbare informatie. Informatie die de bewering steunde werd overdreven, en bewijzen van het tegendeel genegeerd. Ook had de CIA na 1998 geen goede bron meer in Irak. In Groot-Brittannië verschijnt woensdag een vergelijkbaar rapport over de Britse inlichtingen over Irak.

Het Senaatsrapport is bijzonder kritisch over scheidend CIA-directeur George Tenet. Die heeft adviezen zo verdraaid dat bij de beleidsmakers de zienswijze van de CIA de overhand kreeg op die van de inlichtingendiensten van de ministeries van buitenlandse zaken en defensie. Tenet wordt verder verweten dat hij niet persoonlijk de tekst heeft doorgenomen van de State of the Union van president Bush, waarin inmiddels achterhaalde verwijzingen zaten naar Iraakse pogingen om uranium te kopen in Afrika. Tenet heeft ontslag genomen en vertrekt toevallig morgen bij de CIA.

In een reactie noemde Bush het een 'nuttig rapport', dat kan helpen bij het verbeteren van de inlichtingendiensten.

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB