Duizenden christenen weg uit Irak

door Judit Neurink


Met een kleine duizend gezinnen per week verlaten christenen Irak. Al voor de aanslagen op hun kerken in Bagdad en Mosoel van vorige week hadden ze de hoop op een toekomst in hun land verloren.


AMSTERDAM - ,,Mensen vertrekken omdat ze voelen dat ze geen toekomst meer hebben'', zegt de Assyrische priester Ken Joseph, even op bezoek in Nederland uit Bagdad. De afgelopen twee tot drie weken zijn zeker tweeduizend christelijke families uit Irak vertrokken, rekent hij voor.

Dagelijks melden zich tientallen Irakezen bij hun Assyrische, Chaldese, Syrisch-orthodoxe, Syrisch-katholieke en Armeense kerken om een doopbewijs op te vragen. Dat is nodig voor een uitreisvisum.

Voor velen waren de bomaanslagen van vorige week op verschillende christelijke kerken de druppel, zegt Joseph. ,,Ik ben in Europa omdat we de bomaanslagen zagen aankomen, en ertegen wilden waarschuwen. Maar niemand luisterde.'' Joseph schetst een somber beeld van de situatie van christenen in Irak. Ze zijn het slachtoffer van ontvoering en aanslagen. Vrouwen worden bedreigd als ze geen hoofddoek dragen. In Basra leidde de moord op christelijke winkeliers die alcohol verkochten tot een uittocht naar naburige dorpen.

Nu gaat die uittocht naar Syrië en Jordanië. In Syrië, voor Irakezen zonder visum toegankelijk, schat men het aantal Iraakse christenen die sinds april vorig jaar gevlucht zijn op zeker 10000, 90 procent van het totaal. De meesten blijven in Syrië als pogingen stranden om bij westerse ambassades visa te krijgen.

Volgens Joseph blijft het echter niet bij de dreiging van radicale moslims. Veel erger is dat christenen in het Irak van vandaag worden genegeerd, zegt hij. Onder Saddam Hoessein werd hun aantal nog op 2,5 miljoen gehouden, Joseph houdt dat nu zelf op 1,2 miljoen, maar de overheid gaat uit van slechts 750000. Op basis daarvan mogen ze maar twaalf afgevaardigden sturen naar de Nationale Conferentie, waar duizend Irakezen volgende week een interim-parlement moeten kiezen. Bij lokale verkiezingen in Noord-Irak zouden vier zetels voor christenen bestemd zijn, maar kregen zij er geen, aldus Joseph. En dan is er nog de kwestie van die ene christen in de interim-regering: ,,Weet u op welke post? Migratie! De boodschap was duidelijk: Pak aan, en vertrek.''

Dat leidt ook op andere gebieden tot achterstelling, zegt hij. ,,Er zijn 291 dorpen in Noord-Irak waar vroeger christenen woonden die herbouwd moeten worden. Maar hulp gaat alleen naar moslims, naar de Koerdische dorpen die ook onder Saddam vernield zijn.''

Volgens Joseph is de voorlopige grondwet, die begin dit jaar van kracht werd, bij de overdracht van de macht eind juni niet geratificeerd door de nieuwe regering, en daarom ongeldig. In die grondwet zijn de rechten vastgesteld van de verschillende groepen, en het recht op regionale autonomie. Niet alleen belangrijk voor de Koerden, maar ook voor christenen die zich onder zien sneeuwen in een Irak waarin de islam de staatsgodsdienst is.

Voeg dat bij het gevoel van veel Iraakse christenen dat die overdracht te vroeg is gekomen. ,,Op 28 juni, de dag van de overdracht was er geen vreugde. Veel Irakezen zijn bezorgd dat ze in de steek worden gelaten, dat Irak verandert in een radicale islamitische staat.''

Trouw, 09-08-2004

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB