Onze zorg voor de zorg in rusthuizen begint vroeger


De brief uit het rusthuis van een dappere jonge verpleegkundige vraagt om een aanvulling met een brief vanuit het ziekenhuis. Want de manier waarop onze gezondheidszorg de laatste fase van mensenlevens organiseert, onder meer in rusthuizen, staat in direct verband met de keuzes die datzelfde gezondheidssysteem maakt in de fasen die daaraan voorafgaan. Beslissingen die in het ziekenhuis genomen worden, bepalen de toekomst van ouderen. Gelukkig loopt dat met de zorg van vele disciplines vaak goed en kan de oudere patiënt het ziekenhuis in betere conditie verlaten dan bij de opname.

Maar wat als het medisch dossier van een oudere patiënt bol komt te staan van bijkomende pathologieën? Wat als een behandeling niet aanslaat of complicaties zich opstapelen? Wat met de 80-jarige uitbehandelde kankerpatiënt met acute nierproblematiek? Wat met levensbedreigende infecties bij de 76-jarige dementerende vrouw? Wat met een 83-jarige man die een hartstilstand doet? Wat met hoogbejaarden op intensieve eenheden?

De voorbeelden zijn eindeloos. Het zijn situaties die voor elke verpleegkundige in de Belgische ziekenhuissector herkenbaar zijn en die vragen om reflectie. Waarom blijven we bij precaire situaties bij ouderen, soms als vanzelfsprekend, kiezen voor nierdialyse, reanimatie, chemotherapie, bloedtransfusies, complexe infuus- en voedingtherapie, invasieve onderzoeken, operaties, intensieve zorgeenheden...


Levens redden, of levens rekken?

Mochten we met alle therapeutische inspanningen de levenskwaliteit van deze mensen verbeteren, ik zou de ethische bevraging niet durven te doen. Maar al te vaak klinkt het credo om tot elke prijs levens te ‘redden’ (rekken) luider dan de vraag ‘waarheen leidt het ons?’ Natuurlijk vraagt dat een delicate afweging en serene gesprekken met alle betrokkenen, maar is het net zaak die gesprekken nog meer aan te gaan. Zeker in het kader van de vergrijzing moeten we ons afvragen hoe succesvol het succes van sommige (dure) medische ingrepen is als het een populatie doet aangroeien van hoogbejaarde, poly-pathologische, soms dementerende, soms levensmoeë patiënten, die dan wegens de zorgzwaarte noodgedwongen in rust- en verzorgingstehuizen belanden.

Deze krampachtige hunker naar levensverlenging is niet het verhaal van ‘een’ ziekenhuis, ‘een’ medische discipline, ‘een’ arts. Het is het verhaal van een samenleving die worstelt met de onvermijdelijke eindigheid van het leven en die nog te weinig overtuigd is dat goede geneeskunde ook de eigen grenzen erkent.

Je hoeft geen medisch econoom te zijn om te beseffen dat als we een verschuiving ondersteunen van levenskwantiteit naar levenskwaliteit er een gigantisch kapitaal aan mensen en middelen vrijkomt om te investeren in waardevolle zorg in rusthuizen waar we ouderen de zorg bieden die ze verdienen en waar zorgverleners hiervoor borg kunnen staan.


DS, 22-08-2016 (Greet De Cock, Verpleegster)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB