Er bestaat geen recht op respect

[wim leenaerts]

Verslaggever: Lieselot Heylen (kon niet inloggen...)
Moderator: Lotte Lambaerts
Overige leden: Wim Leenaerts, Liesbeth Lauwers

In onze groep waren er niet erg veel meningsverschillen betreffende ‘recht op respect’. We waren het unaniem eens dat iedereen het verdient (in de betekenis van recht hebben op) om respectvol behandeld te worden. Dit wil niet zeggen dat je respect kan eisen van anderen, m.a.w. je kan iemand niet dwingen respect te hebben voor een ander. (dan zou het een plicht zijn) Respect is ook niet zoiets dat je moet verdienen (in de betekenis van dingen doen voor een ander) alvorens je het kan krijgen.

We hebben in onze groep ook een onderscheid gemaakt tussen enerzijds respect voor iemands mening en anderzijds respect voor het concept van vrijheid van meningsuiting. Iedereen mag vrij zijn mening uiten, maar dat impliceert nog niet dat je ook respect moet hebben voor diens mening. We vonden ook dat beleefdheid een belangrijke factor was om je mening te verkondigen. Soms besef je bijvoorbeeld zelf dat het beter is om je mening niet te zeggen uit beleefdheid of zelfs uit respect voor de ander. Toch kan en mag beleefdheid geen belemmering zijn om vrij je mening te uiten. M.a.w. er zijn geen grenzen aan de vrijheid van meningsuiting, maar we vinden toch dat ieder mens respectvol genoeg moet zijn om zijn mening op een acceptabele en respectvolle manier te uiten.

Respect voor iemands mening is één ding, respect voor de daden die uit die mening voortvloeien niet. Zoals in het artikel aangehaald wordt: je kan wel roepen ‘dood aan alle grootgrondbezitters’, zolang het daarbij blijft, is er niets aan de hand. Pas wanneer deze meningen in daden worden omgezet, dreigt er gevaar. In theorie is er geen enkel probleem wanneer iedereen vrij zijn mening verkondigt. In de praktijk merk je dat sommige meningen ook omgezet worden in daden die weinig respectvol zijn. Ook gaat het in de praktijk ietsje moeilijker omdat niet iedereen van mening is dat je vrij je mening moet kunnen verkondigen…

[hilde goyvaerts]

Groep 2; Els, Pauline, Tinne, Hilde
Moderator: Els
Verslaggever: Hilde

De eerste vraag die we ons bij deze discussie gesteld hebben is: Is respect een waarde of een recht? Als we er van uit gaan dat respect een recht is, dan wil dit ook zeggen dat het afdwingbaar is en je respect kan eisen. Als we er van uit gaan dat het een waarde is, dan is het volgens ons aangeleerd. Kinderen leren respect hebben voor anderen als ze het juiste voorbeeld krijgen van ouders, scholen... . Wat we er bij deze theorie moeten bijvertellen is dat je kinderen wel kan leren om respect te tonen, maar niet om respect te krijgen. Dit zijn dan ook twee totaal verschillende dingen. Het is niet omdat jij iemand respecteert, dat je hetzelfde terugkrijgt, het is immers niet afdwingbaar. Je kan, net zoals in de liefde, niet eisen dat iemand je respecteerd. Respect begint in de eerste plaats bij jezelf.
Waar ligt de grens van de vrijemeningsuiting? De vraag die we ons hier stelden was: Eindigt de vrijemeningsuiting waar respect voor iemand begint of mag je je mening verkondigen, ookal weet je dat je iemand zal kwetsen? We waren het allen eens toen we zeiden dat een mening verkondigen, toejuichen of verdedigen moet kunnen. Echter geweld gebruiken om dit te doen is een stap te ver. Geweld gebruiken om je mening te staven is niet alleen gebrek aan respect voor de mens, maar voor het leven in al zijn aspecten.
We vroegen ons ook nog af of de discussie over respect en vrijemeningsuiting cultuurgebonden is. Moslims worden door hun geloof beperkt in hun vrijemeningsuiting, en velen van hen stellen die beperking niet in vraag. Volgens ons is die vrijemeningsuiting een verworven ideaal in onze westerse cultuur. Een ideaal dat we op een geweldloze manier moeten verdedigen.