Di Rupo: 'Land op vijf vlakken hervormen'

[Barst]

Tekst van Di Rupo bevat veel dubbele bodems


BRUSSEL - De voorstellen van formateur Elio Di Rupo zijn niet altijd wat ze lijken. Maar dat hoort zo, als men compromissen zoekt.


Niet alles in de nota van formateur Di Rupo (PS) is wat het lijkt. Niet alleen omdat de werkelijkheid complex is, maar ook omdat de compromissen die hij moet bereiken, dit vereisen. Bovendien heeft Di Rupo de beste politieke studiedienst van het land achter zich. Die maakt het hem mogelijk dubbele bodems te leggen.


Neem nu de belofte om de groeivoet van ‘4,5 procent boven inflatie', die geldt voor de uitgaven van de ziekteverzekering, te verminderen tot 2 procent. Dat is een belangrijke toegeving van de PS, want die eiste jarenlang die 4,5 procent. En dat zou ook een smak geld uitsparen: 500 à 1.000 miljoen euro.

Maar

Een flink deel van die 4,5 procent groei werd de jongste jaren niet gebruikt voor de ziekteverzekering, maar om de rest van de sociale zekerheid uit het rood te halen. De tekst van Di Rupo zegt dat het gedeelte van de socialezekerheidsinkomsten dat wegvalt door de verlaging van de groeinorm van de ziekteverzekering, gecompenseerd moet worden door hogere staatssubsidies aan de sociale zekerheid. Wordt er dan überhaupt nog iets bespaard?


Di Rupo gaat in op de vraag van de Vlaamse partijen om de ‘perverse effecten' van het solidariteitsmechanisme in de financieringswet weg te werken; die hadden immers tot gevolg dat het Waals en het Brussels Gewest er meer voordeel bij hadden dat de Vlamingen meer werkten en verdienden, dan dat hun eigen inwoners meer werkten en verdienden. Di Rupo gaat daarop in door het solidariteitsmechanisme tot 80 procent te herleiden.

Maar

De zogenaamde egalisatiefactor blijft wel bestaan. Die zegt dat als alle verdeelsleutels zijn toegepast, het eindresultaat wordt aangepast zodat geen gewest minder krijgt dan voordien. Het eindresultaat voor het Waals en het Brussels Gewest blijft dus gelijk.


De tweetaligheid van de diensten in Brussel wordt bevorderd, belooft Di Rupo aan de Vlamingen.

Maar

Wat verder blijkt dat dit concreet betekent dat niet meer elk personeelslid in de Brusselse diensten tweetalig moet zijn, maar dat het volstaat dat op elke dienst één personeelslid aanwezig is dat het Nederlands begrijpt. Compromissen vinden, vergt ook taalkundige en institutionele creativiteit.


De kinderbijslag wordt gecommunautariseerd, zegt de formateursnota. Dit wil zeggen dat dit dossier niet wordt overgeheveld naar de gewesten zoals de Franstalige partijen en de SP.A vroegen, maar naar de gemeenschappen, zoals de Vlaamse partijen behalve de SP.A wilden. De Vlamingen in Brussel zouden dan het Vlaamse regime volgen en de Franstalige Brusselaars het Franstalige regime.

Maar

De werkelijkheid is dat per gewest zal beslist worden. De formateursnota zegt dat de Vlaamse regering beslist over de kinderbijslag voor wie in Vlaanderen woont, de Franse Gemeenschap voor wie in Wallonië woont. En voor Brussel is het de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie. Wie is dat? Dat zijn de leden van het parlement van het Brussels Gewest en de leden van de Brusselse gewestregering.


DS, 06-07-2011 (Guy Tegenbos)

[Barst]

N-VA zegt 'neen'


De N-VA vindt de nota van formateur Elio Di Rupo geen goede basis om te onderhandelen. 'Ik geloof niet in het project van de formateur. Het is een slechte zaak voor alle inwoners van dit land, en bij uitstek voor de Vlamingen.' Aan deze nota is 'zeer hard gewerkt en hij verdient daarom ons respect en een ernstige evaluatie', begon Bart De Wever. Maar daarna volgde de kritiek, en die is keihard.


'Bij de eerste verslaggeving over de nota was ik - zoals zovelen - hoopvol gestemd', klinkt het. 'In eerste instantie dacht ik dat we minstens naar een 'ja,maar' zouden kunnen gaan.'

'Maar helaas. Na een grondige lectuur van de nota en na het lezen van de technische analyses van mijn medewerkers is het mij duidelijk geworden dat deze nota voor de N-VA echt geen goede basis is voor verdere onderhandelingen.'

De Wever vatte samen: 'Wij zijn ervan overtuigd dat het eerlijker is om duidelijk 'neen' te zeggen dan wel een tactisch 'ja' uit te spreken. Ik geloof niet in het project van de formateur. Het is een slechte zaak voor alle inwoners van dit land, en bij uitstek voor de Vlamingen.'

'N-VA blijft beschikbaar om te proberen een regering te vormen, maar alleen als er tegemoet gekomen wordt aan de fundamentele bezwaren.'


'Een aanslag'

De Wever, geflankeerd door partijgenoten Ben Weyts, Liesbet Homans, Danny Pieters en Jan Jambon, somde tientallen minuten lang zijn bezwaren op.

De budgettaire operaties in de nota-Di Rupo komen neer op belastingverhogingen, stelt de voorzitter. De Wever noemt het geen lawine van belastingverhogingen (zoals Open VLD) maar 'een tsunami' aan belastingverhogingen. Hij noemt het 'een aanslag' op wie hard werkt en onderneemt. Volgens De Wever is België daarmee het land van de EU dat het minst saneert en het meest inzet op extra inkomsten, en dat terwijl ons land 'kampioen' is inzake overheidsbeslag en belastingdruk.

Op het vlak van sociaal-economische hervormingen zegt de N-VA dat Di Rupo wel hoge verwachtingen crëerde maar niets oplost rond de werkloosheidsuitkeringen, de pensioenen en de gezondheidszorg. De werkloosheidsuitkeringen gaan zelfs eerst stijgen en pas daarna zeer geleidelijk dalen. 'Het is onduidelijk of er ooit een punt komt waarop de uitkering lager zal worden dan vandaag', aldus De Wever. De uitkeringen zijn in alle Europese landen beperkt in de tijd, maar niet bij ons, zegt N-VA. De nota mist stimulansen voor werkonwillige werkzoekenden, aldus De Wever.

Aan brugpensioenen raakt de nota-Di Rupo niet, zo klaagt De Wever nog. De wettelijke pensioenleeftijd verhoogt nauwelijks in de nota.

Ook om het ondernemersklimaat te verbeteren, voldoet de nota niet. Zo wordt de notionele interest weer aangepakt terwijl alle investeerders willen dat er rust is op dat gebied. N-VA vindt ook pestmaatregelen tegen de ondernemers in de nota.

De nieuwe financieringswet geeft weinig echte autonomie aan de regio’s en van responsabilisering is nauwelijks sprake, stelt de N-VA. Er is geen sprake van dat de regio’s een eigen fiscaal beleid zullen kunnen voeren. De gewesten krijgen niet meer autonomie dan de gemeenten nu hebben. Het nieuwe solidariteitsmechanisme in de nota is nog voordeliger voor Brussel en Wallonië. Het consumptiefederalisme blijft bestaan, klinkt het.

De staatshervormende elementen in de nota-Di Rupo voldoen evenmin, zegt N-VA, en ligt gevoelig 'onder het niveau van de nota Vandelanotte'. Het is een 'bric à brac' hervorming die de bestuurlijke efficiëntie niet zal verhogen.

De partij is wel blij dat het jeugdsanctierecht geregionaliseerd wordt bijvoorbeeld. Maar het hele hoofdstuk justitie is een mager beestje.

De samenvallende verkiezingen, ziet de N-VA ook niet zitten. Dan zou België het enige land ter wereld zijn met deelstaten én met samenvallende verkiezingen. ‘Ofwel zit de hele wereld ernaast ofwel is er hier iets loos.’ De partij vreest dat het federale niveau dan weer zal beslissen over de samenstelling van de deelstaatregeringen.

'We zijn blij dat BHV wordt gesplitst. Maar de compensaties gaan verder dan wat goed is', zegt De Wever. 'Onder meer omdat de nota-Di Rupo de faciliteiten in de rand versterkt.'

De voorstellen van Di Rupo rond Brussel, noemt De Wever ‘desastreus’. Hij heeft het over een operatie die van Brussel een volwaardig gewest maken waar 'de wettelijke tweetaligheid zo goed als geschrapt wordt en de politieke garanties voor de Vlamingen in het gewestbestuur van onderuit worden uitgehold'. 'Desondanks krijgt Brussel er jaarlijks bijna 600 miljoen bij.'


Morgen naar de koning

Elio Di Rupo verwacht vandaag een antwoord van alle partijen. Groen! vergadert pas om 19.30 uur, maar alle andere partijen vonden de nota wel een goede basis voor onderhandelingen.

Vrijdagavond gaat formateur Di Rupo opnieuw naar het paleis om verslag uit te brengen bij koning Albert II. Die was donderdag in het West-Vlaamse Lo te gast om er een bezoekerscentrum van hofleverancier Biscuiterie Jules Destrooper te openen.


Blog DS, 08-07-2011