Met luier naar school


BRUSSEL - Kleuterjuffen krijgen almaar meer te maken met kinderen die nog niet zindelijk zijn. Ze vinden dat ouders lakser worden en hun verantwoordelijkheid afschuiven naar de school.


'Een van de eerste dingen die ik vraag als er een nieuw kindje naar de klas komt, is of het al zelfstandig naar het toilet gaat', zegt Kris Verhelst, kleuterjuf in een eerste klasje.

Ze heeft 26 kleuters in haar klas, na Pasen worden er het nog meer. En na elke instapdatum zijn er altijd zo'n drie die nog niet zindelijk zijn. Gevolg: vijf tot zes natte broeken op een voormiddag.

Zindelijkheidstraining in de klas geven is de enige oplossing. 'Ik maak wel duidelijke afspraken met de ouders. De kinderen mogen geen luier of luierbroekje meer aanhebben, ook niet thuis. We starten op school met de zindelijkheidstraining, maar dan moet het thuis ook gebeuren. Anders heeft het geen zin.'

Juf Kris is niet de enige juf die met kinderen te maken krijgt die nog niet zindelijk zijn. Dat blijkt uit het doctoraatsonderzoek van Alexandra Vermandel. Ze doctoreert aan de Universiteit Antwerpen onder leiding van professor Wyndaele en in samenwerking met de Hogeschool Antwerpen. Het onderzoek werd uitgevoerd samen met de faculteit politieke en sociale wetenschappen.

Omdat kinderen steeds later zindelijk zijn (zie bladzijde2) is zindelijkheidstraining niet alleen een taak van de ouders, maar ook van de school geworden. Vermandel deed bij meer dan honderd kleuterscholen van de provincie Antwerpen onderzoek naar het effect ervan op de taakbelasting van de kleuterleid(st)ers.

'Wettelijk staat er niets van op papier. Scholen mogen zelf bepalen of ze kinderen die nog niet zindelijk zijn toelaten op school', zegt Vermandel. 'Een op de drie scholen heeft een reglement dat onzindelijke kleuters verbiedt. Maar ook die kleuterjuffen krijgen te maken met kinderen die nog niet zindelijk zijn. Van alle ondervraagde juffen van de eerste kleuterklas hadden negen op de tien op de eerste schooldag één of meer kleuters die nog niet zindelijk waren. In een tiende van de gevallen ging het zelfs om meer dan tien kleuters per klas.'

De overgrote meerderheid van de juffen zegt dat ze tijdens de opleiding daar niets over geleerd hebben. Hoe geef je zindelijkheidstraining als je nog meer dan twintig andere kleuters hebt?

'We besteden veel tijd aan het toiletbezoek', vertelt juf Kris. 'De kleuters gaan zeer regelmatig naar het toilet: voor we in de kring gaan zitten, vlak voor de speeltijd, vlak na de speeltijd, net voor ze naar huis gaan en tussendoor nog eens. We nemen er ook onze tijd voor. We geven uitleg aan het kind, we nemen er al eens een boekje over op een potje plassen bij. We feliciteren een kind als het gelukt is. En is er al eens een ongelukje voorvalt, is dat niet erg. Het vraagt veel tijd, maar de kinderverzorgster is een grote hulp. Na één of maximum twee weken zijn die kinderen droog.'

Een kinderverzorgster is dé grote vraag bij de ondervraagde kleuterjuffen. De helft ondervindt meer werkdruk door moeilijkheden in verband met zindelijkheid. Ze vinden dat de klasactiviteiten belemmerd worden, omdat ze de activiteiten steeds moeten onderbreken om zich om het ongelukje te bekommeren.

Dat de kwaliteit en kwantiteit van de activiteiten erdoor achteruit gaat en dat het de veiligheid in het gedrang brengt: terwijl de juf een kind verschoont, zitten de andere kinderen alleen. Bijna allemaal willen ze een voltijdse kinderverzorgster in de eerste kleuterklas. 'Hoe kunnen wij 9uur per week verdelen over twee klassen? Je kunt toch niet zeggen: nu is de kinderverzorgster er, dus doe nu maar je luier vol', zei een van de ondervraagden.

Juf Kris vindt dat zindelijkheidstraining iets voor de ouders is en dat de kinderen zindelijk zouden moeten zijn als ze naar school komen. Dat vindt ook 83procent van de ondervraagde juffen. Zij vinden dat de ouders lakser geworden zijn, er zich makkelijk van afmaken en de taak doorschuiven naar de school.

'Ouders verstoppen zich achter allerlei smoezen zoals: “Thuis kan hij het wel', of: “De dokter zegt dat ik hem naar school moet sturen en dat hij het dan wel zal leren van klasgenootjes., Tien jaar geleden was elk kind dat naar school kwam zindelijk en de ouders vonden het een belangrijk criterium. Nu vinden ze het geen probleem meer om een onzindelijk kind naar school te sturen', antwoordt een van de ondervraagde juffen.

Juf Kris stelt wel vast dat niet alle ouders het er gemakkelijk mee hebben dat hun kind het nog in zijn broek doet. 'Onlangs begon een moeder te huilen omdat het echt niet lukte.'

Volgens Vermandel is het zeker niet alleen laksheid van de ouders die een rol speelt. 'Er is een wildgroei aan richtlijnen over hoe je je kind zindelijk moet maken en op welke leeftijd. Ik krijg ontzettend veel vragen van ouders. Sommigen kinderartsen zeggen dat je een kind nooit vóór zijn twee jaar zindelijk mag maken, terwijl dat nooit bewezen is. We hebben wel onderzoek gedaan bij kinderen van 10 en 11 jaar met zindelijkheidsproblemen. Er is geen verband met de leeftijd waarop men gestart is. Wel met de methode: een kind op een potje zetten, dwingen om te plassen terwijl het absoluut niet kon, bijvoorbeeld. Algemeen wordt aangenomen dat je een kind vanaf 18 of 20 maanden kunt leren om zindelijk te zijn.'

De Universiteit Antwerpen en het Universitair Ziekenhuis Antwerpen organiseren op 20 maart een congres rond zindelijkheid. Door de massale belangstelling is er een extra editie op 23september, Universiteit Antwerpen, Campus Drie Eiken, tel.: 03-821.40.94 of

liesbet.knaepkens@uza.be


DS, 10-03-2008 (Inge Ghijs)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ik vindt echt niet dat dit kan. Een kind moet op zijn minst zindelijk zijn als hij/zij naar school gaat. De kleuterjuffen hebben al werk genoeg en als ze dan ook nog eens elke dag een paar luiers moeten gaan verversen, dit kan gewoon niet werken. Ik hoop dat ze hieraan iets kunnen doen, dit is niet aangenaam voor de juffen zelf , maar ook niet voor de kinderen die wel zindelijk zijn.

Ik denk dat als de ouders er nu eens echt tijd insteken, dat hun kind wel snel zindelijk zal zijn. Alleen het probleem is dat de ouders van tegenwoordig niet echt veel tijd meer hebben, ze moeten gaan werken om hun geld te verdienen. Dit leidt er toe dat ze minder tijd kunnen steken in hun kind en dus ook de zindelijkheid van hun kind langer zal duren.

Ik hoop echt dat ze hieraan iets kunnen doen...

Ik wil nog wel eens met jou praten als je zelf een kind hebt dat het lastig heeft om zindelijk te worden.
Ik ben op mijn 15 tante geworden en ben altijd heel dicht bij de opvoeding van mijn neefje betrokken geweest.
Hij is doorheen heel de kleuterschool gepest geweest omdat hij nog veel ongelukjes had. Dit had niets te maken met training, we hebben echt geprobeerd omdat het zo gevraagd word vanuit de school.
Als ik vroeg nadat hij in zijn broek gedaan heeft hoe dit kwam kreeg ik altijd het antwoord: "Omdat ik het niet voelde aankomen." Geloof mij dan breekt je hart. Hij kon er niets aan doen en werd er veel voor gepest. Ik weet dat dit voor kleuterjuffen een last is maar wat moeten we dan doen? Hem niet naar school laten gaan?
Hij is nu 6 en nu komt het nog maar af en toe voor.
De dokter heeft ons verteld dat je niet kan kijken waar het probleem zit tot hij 7 jaar is. Dan horen ze echt biologisch helemaal zindelijk te zijn en dan pas kunnen ze testen of het bijvoorbeeld een probleem van de sluitspier is. Want de onderzoeken zijn zo pijnlijk dat ze deze kleine kinderen niet willen aan doen. Onze dokter heeft ons altijd gezegd om gewoon af te wachten en te blijven proberen.

Soms denk ik dat je iets verder moet kijken, ik ben er zeker van dat er een hoop kinderen zijn waarvan het echt een probleem is met training maar dit is niet altijd zo. Onze maatschappij wil onze kinderen altijd maar vroeger en vroeger inpassen in de maatschappij. Biologisch gezien gaat dit niet altijd, je kan niet alles forceren.
Natuurlijk zal het minder voorkomen als de juffrouw regelmatig hen dwingt om naar het toilet te gaan.

Ik heb hierbij een beetje een dubbelgevoel. Enerzijds geloof ik wel dat er ouders zijn die te weinig met hun kinderen bezig zijn om ze te leren om het potje te gaan. En dat vind ik niet kunnen.
Anderzijds vind ik het heel erg dat kinderen problemen hebben met de zindelijkheid. En hopelijk worden deze zo goed mogelijk geholpen. Ik ken iemand die er 's nachts problemen mee heeft en dit heeft te maken met de familiale probelem. Dus ik kan mij goed voorstellen dat er kinderen zijn die overdag ook problemen hebben met de zindelijkheid. Door eender welke problemen of door problemen met de sluitspier of dergelijke.

Zoals Minke en Karen aanhalen, kan het inderdaad wel zijn dat er een biologisch of emotioneel probleem ten grondslag ligt van het niet zindelijk zijn. Maar als je andere artikels leest en 1 en 1 optelt, kom je tot de conclusie dat het voor het grootste deel laksheid van de ouders is. Onlangs las ik dat de verkoop van pampers de laatste jaren enorm gestegen is en maar blijft stijgen. Ook de afvalhoop die hierdoor veroorzaakt wordt, begint een probleem te worden.
De pampers van tegenwoordig zijn zo comfortabel dat een kind helemaal de behoefte niet meer voelt om zich in te houden, want het voelt er toch niets van. Voor de ouders zijn pampers natuurlijk wel gemakkelijk, je hebt er geen werk mee, gewoon aandoen en weggooien als ze vol zijn.
Het is bewezen dat luiers veel effectiever zijn als het gaat om zindelijkheid. Maar met luiers heb je wel wat werk natuurlijk, die vragen meer werk om aan en uit te doen en ze moeten gewassen (en dus ook gedroogd en misschien zelfs gestreken) worden. Dat is voor veel ouders veel te veel werk als er een veel gemakkelijkere oplossing is. Dus volgens mij toch voornamelijk laksheid van de ouders. Overigens zijn er veel ouders die lange dagen werken en allebei werken (getuige de grote vraag naar kinderopvang) en dus ook geen tijd meer hebben om zich met zindelijkheidstraining bezig te houden, als ze zich überhaupt al bezig houden met hun kinderen. Als ze van een lange dag werken thuiskomen willen ze gewoon niets doen en dan moeten die kinderen maar snel in bed.
Tja, zo komen we er niet natuurlijk.
Ik snap die kleuterleidsters volkomen. Ik ben dan ook voorstander van kinderen pas als ze zindelijk zijn naar de kleuterschool te laten komen.

Luiers zijn overigens ook véél beter voor het milieu. Maar mijn vriendin moet er tot nu toe nog niets van horen... Geen probleem, want ik ben niet van plan om de eerste 3 jaar een kind op de wereld te zetten, tegen dan zal ze wel bijgedraaid zijn *knikt vol vertrouwen*

__________________
"De jeugd van tegenwoordig houdt alleen maar van luxe, heeft slechte manieren en veracht de autoriteit.
Zij heeft geen respect voor oudere mensen. De jeugd verpraat de tijd terwijl er gewerkt moet worden, schrokt bij de maaltijden het voedsel naar binnen, legt de benen over elkaar en tiranniseert de ouders..."
- Socrates, 2400 jaar geleden... -