Nobelprijs voor de Vrede naar María Corina Machado

[bijlinda]

Nobelprijs voor de Vrede naar Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado


Niet de Amerikaanse president Donald Trump, maar oppositie-activiste María Corina Machado uit Venezuela heeft de Nobelprijs voor de Vrede gewonnen. “Democratie is een voorwaarde voor duurzame vrede”, aldus het Nobelcomité.


Het Noorse Nobelcomité heeft de Nobelprijs voor de Vrede voor dit jaar toegekend aan de voormalige oppositiekandidaat voor het presidentschap in Venezuela María Corina Machado. Het comité roemt haar als een “belangrijke, verbindende figuur in een politieke oppositie die ooit diep verdeeld was – een oppositie die gemeenschappelijke grond vond in de eis van vrije verkiezingen en een representatieve regering”, zei Jorgen Watne Frydnes, voorzitter van het Noorse Nobelcomité.

“Het afgelopen jaar is mevrouw Machado gedwongen geweest om ondergedoken te leven. Ondanks ernstige bedreigingen tegen haar leven is ze in het land gebleven, een keuze die miljoenen mensen heeft geïnspireerd”, meent het Nobelcomité. “Wanneer autoritaire leiders de macht grijpen, is het cruciaal om moedige verdedigers van de vrijheid te erkennen die opstaan ​​en zich verzetten.”


Vervalste verkiezingen

Machado (58) hielp in 2002 met de oprichting van Súmate, een burgerrechtenorganisatie die toeziet op de verkiezingen. In januari werd ze nog korte tijd vastgezet, omdat ze had meegedaan aan protesten tegen president Nicolás Maduro. Die werd op dat moment beëdigd, na verkiezingen in juli vorig jaar. Van die verkiezingen was Machado uitgesloten. Bij voorverkiezingen in oktober 2023 had zij meer dan 90 procent van de stemmen behaald. De met Machado verbonden oppositiekandidaat Edmundo González Urrutia mocht wel meedoen. Hij won volgens waarnemers, maar de uitslag werd zodanig vervalst dat Maduro als winnaar werd uitgeroepen.

Voorzitter van het Nobelcomité Frydnes noemde Machado vrijdag “een van de meest buitengewone voorbeelden van burgermoed in Latijns-Amerika in de recente geschiedenis”. Hij verwees naar de rest van de wereld, waar “steeds meer autoritaire regimes de normen uitdagen”. Ook dat motiveerde het comité in de keuze voor Machado. “Democratie is een voorwaarde voor duurzame vrede.”

Hoewel het in Venezuela pas half 6 ’s ochtends was op het moment dat de bekendmaking in Oslo plaatsvond, was de oppositiepoliticus al wel op de hoogte gebracht, aldus het comité. “Dit is een prijs voor een hele beweging”, luidde haar reactie toen ze werd benaderd door persbureau Reuters.


Geen Trump

De bekendmaking maakte een einde aan langdurige speculaties over de kans dat de prijs naar de Amerikaanse president Donald Trump zou gaan. Die speculaties werden mede aangewakkerd door de president zelf, en kregen extra voeding doordat Israël en Hamas deze week akkoord zijn gegaan met zijn plan voor een staakt-het-vuren in de Gazastrook. Maar volgens het comité is de beslissing maandag gevallen, nog voor de tekening door Hamas en Israël.

Trump heeft naar eigen zeggen acht oorlogen beëindigd, al zijn de direct betrokken landen dat niet altijd met hem eens. Zo droeg Pakistan Trump voor als kandidaat, terwijl India meent dat hij weinig heeft bijgedragen aan de beëindiging van de schermutselingen tussen beide landen in mei. Pakistans voordracht voor Trump kwam bovendien, evenals vele andere, na de deadline voor de prijs die was gesteld op 1 februari.

Schrale troost voor Trump kan zijn dat Machado een geduchte opponent is van de Venezolaanse president Nicolás Maduro, die ook voor Trump geldt als vijand, omdat hij aan het hoofd zou staan van een drugskartel. In het verleden heeft Machado Trump ook bedankt voor zijn steun aan de Venezolaanse oppositie. De VS hebben 50 miljoen dollar beloofd voor tips die kunnen leiden tot Maduro’s aanhouding.

Er waren 338 genomineerden; groepen die dit jaar meedongen naar de prijs waren onder meer de organisatie Emergency Response Rooms in Soedan, het Internationaal Gerechtshof en het Internationaal Strafhof in Den Haag, en het Committee to Protect Journalists.


Blog Trouw, 10-10-2025 (Eric Brassem)